بررسی انواع هنجارگریزی در اشعار سیمین بهبهانی

author

Abstract:

یکی از مفاهیم مکتب صورت‌گرایی در بررسی متون ادبی، عنصر برجسته‌سازی است که با عناوینی چون هنجارگریزی و هنجارآفرینی (قاعده‌افزایی) بحث می‌شود. هنجارگریزی یکی از مؤثرترین روش‌های برجسته‌سازی زبان ادبی و آشنایی‌زدایی در شعر فارسی به شمار می‌رود. بدیهی است عدول از قواعد زبان معیار یا افزودن قواعدی بر آن، روشی بوده‌است که بیشتر شاعران معاصر ازجمله سیمین بهبهانی برای آفرینش شعر، و ایجاد تمایز سبکی در دو حوزۀ زبانی و موسیقایی از آن بهره گرفته‌اند. حال این پرسش مطرح می‌شود که آشنایی‌زدایی‌های شعر سیمین در دو حوزۀ مذکور چه تأثیری در میزان برجستگی و تشخص سبک شعر وی به نسبت با سایر اشعار معاصرانش داشته‌است؟ این پژوهش نشان می‌دهد که در اشعار سیمین، هنجارگریزی در مقایسه با قاعده‌افزایی، بسامد فراوان و چشمگیری دارد. در میان انواع مختلف هنجارگریزی، گونۀ معنایی ـ که مباحث علم بیان و بدیع معنوی است و جنبۀ تخیل را در شعر به اوج می‌‌رساند ـ بیش از انواع دیگرِ آن دیده می‌شود. در مقالۀ حاضر، سعی شده‌است تا فرایند هنجارزدایی و هنجارآفرینی‌ها در اشعار سیمین کاویده شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آموزه های غربی در اشعار سیمین بهبهانی

«غرب و غرب زدگی» ادبیاتی است که غربزدگان و غرب گرایان،پس از استعمار و استثمار کشورمان ،در آثارشان به کار برده­اند .هدف آنها  تنویر اذهان مردم نسبت به این پدیده قرن بیستمی بوده است. . استثمار فرهنگی ،زمانی خطرناک­تر می­شود که نویسندگان و شاعران خودی ، زبان گویای آنها شوند و سخن و خواسته های  دشمن از حلقوم و حنجره دوستان به گوش برسد.   در بررسی آثار نویسندگان و شاعران معاصر ،درمی­یابیم که ب...

full text

نقد نشانه- معناشناختی اشعار سیمین بهبهانی

نشانه‌شناسی رویکردی است که از زبان‌شناسی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، نقد ادبی و ... بهره گرفته، برای تحلیل آثار ادبی یکی از روش‌های نو و بسیار مناسب است و کمک بسیاری به خواننده در جهت آشنایی با سبک نویسنده و عمیق‌تر شدن فهم او از متن آثار ادبی می‌کند. با توجه به این که در نشانه‌شناسی متون ادبی، تفسیر و نظرات شخصی جایی ندارد و این امر به نوبۀ خود زمینه را برای بررسی روشمند متن فراهم می‌کند، و همچ...

full text

نقد نشانه- معناشناختی اشعار سیمین بهبهانی

نشانه‌شناسی رویکردی است که از زبان‌شناسی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، نقد ادبی و ... بهره گرفته، برای تحلیل آثار ادبی یکی از روش‌های نو و بسیار مناسب است و کمک بسیاری به خواننده در جهت آشنایی با سبک نویسنده و عمیق‌تر شدن فهم او از متن آثار ادبی می‌کند. با توجه به این که در نشانه‌شناسی متون ادبی، تفسیر و نظرات شخصی جایی ندارد و این امر به نوبۀ خود زمینه را برای بررسی روشمند متن فراهم می‌کند، و همچ...

full text

معرفی اوزان تازه و نادر در اشعار سیمین بهبهانی

در نخستین مواجهه با اشعار سیمین بهبهانی، کاربرد اوزان تازه و بی‌سابقه و تنوع و تعدد اوزان عروضی در اشعار او چشم‌گیر است. وی با نوآوری در اوزان شعری خود حال و هوا و طراوتی خاص به اشعارش بخشیده و با پرداختن به مفاهیم و مضامین روز در قالب اوزان تازه، شیوه‌ای جدید و ناآزموده را در شعر پارسی پدید آورده است. بیش از 90 درصد اشعار سیمین که در بین سا‌ل‌های 1352 هـ . ش تا 1381 سروده شده، دارای اوزان تازه...

full text

تحلیل مؤلّفه‌های ادبیّات پایداری در اشعار سیمین بهبهانی

ادبیّات، ­تابلوی اندیشه­ها و احساسات شاعر نسبت به کلیّة رویدادهایی است که در دنیای اطراف رخ می‌دهد. شعرا،حوادث و وقایع موجود جامعه را ابتدا ترصید، سپس تجربه و احساس می‌کنند و با کمک ذوق و عنصرتخیّل آنها را به تصویر می‌کشند تا خواننده را به درک صحیح ازآن فضا، راهنمایی کنند. یکی از شاعرانی­که در ترسیم فضای سیاسی- اجتماعی عصر خود، بسیار موفّق عمل­کرده و مثل دیگر شاعران پایداری، نگران سرنوشت آیندة­ مرد...

full text

بررسی گونه‏ های هنجارگریزی زبانی و بسامد وقوع آن‏ها در شعر سیمین بهبهانی

شاعران با به کار‏گیری تونایی‏های بالقوه زبانی می‏توانند در ایجاد  بسترهای اجتماعی و فرهنگی نقش تعیین‏کننده‏ای داشته باشند. در طول حیات ادبی در ایران شاعران بسیاری چهره نموده‏اند و از حیث نوع‏آوری زبانی در شعر بر غنای زبان فارسی افزوده‏اند. از نظر ساخت‏گرایان هنجارگریزی یکی از موثرترین روش‏های برجستگی‏سازی و آشنایی‏زدایی در شعر است که بسیاری از شاعران کلاسیک و معاصر از آن بهره برده‏اند. در این ر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  1- 19

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023